James “Iron Head” Baker – Black Betty

Το “Black Betty” είναι ένα διάσημο αφρικοαμερικάνικο παραδοσιακό “work song” (τραγούδι της δουλειάς) που εμφανίστηκε στις αρχές του 20^ου αιώνα. Το τραγούδι πιστώνεται, συχνά, λανθασμένα στον Huddie William Ledbetter γνωστό ως “LeadBelly” (1939), μιας και η πρώτη καταγραφή του τραγουδιού εικάζεται πως έγινε από τον James “Iron Head” Baker το 1933.

Το τραγούδι κατηγοριοποιείται ως “work song” (τραγούδι της δουλειάς), όπως πολλά άλλα αφρικανικά παραδοσιακά τραγούδια, διότι τραγουδιόταν είτε κατά την διάρκεια μιας δουλειάς είτε γιατί συνδεόταν με μια συγκεκριμένη εργασία (παράδειγμα μάζεμα βαμβακιού). Υπάρχει όμως και η περίπτωση να ήταν τραγούδι διαμαρτυρίας.

Όσον αφορά την ερμηνεία του “Black Betty” κανείς δεν ξέρει με σιγουριά τι πραγματικά σημαίνει αφού ιστορικά, ο όρος “Black Betty”, είχε διάφορες ερμηνείες σε διάφορες ιστορικές περιόδους. Η πρώτη ερμηνεία είναι ότι η “Black Betty” ήταν μουσκέτο (είδος όπλου) όπου συνοδευόταν από το “bam-ba-lam” που αναφερόταν στον ήχο του όπλου. Μια άλλη εκδοχή είναι ότι η “Black Betty” είναι το μπουκάλι με το ουίσκι. Αυτό μαρτυρείται και από μια slang έκφραση που έλεγαν οι μεθυσμένοι, “He’s kiss’d black Betty. Για την εκδοχή του ουίσκιου, υπάρχουν και άλλες ερμηνείες που συνδέονται με το τραγούδι όπως για παράδειγμα ότι προήλθε από την μαύρη μπαργούμαν Tawny Betty, που την φώναζαν Black Betty και δούλευε στο διάσημο Tom King’s Coffee House στο Λονδίνο. Οι άντρες παράγγελναν ουίσκι λέγοντας απλά θέλουμε μια “Black Betty”. Άλλη εκδοχή είναι ότι η “Black Betty” ήταν μια ονομασία που έβγαλαν οι μαύροι για το μαστίγιο που τους χτυπούσαν. Συνοψίζοντας να αναφέρω ακόμη μια εκδοχή, όπου σύμφωνα με τους ιστορικούς η “Black Betty” ήταν τα βαγόνια όπου τους μετέφερναν στις φυλακές ή στα κάτεργα. Τραγουδούσαν αυτό το τραγούδι καθώς μεταφέρονταν.

Συνοψίζοντας το κείμενο να αναφέρω πως το τραγούδι ήταν ιδιαίτερο αγαπητό γι’ αυτό και τραγουδήθηκε από πολλούς μουσικούς. Πολύ διάσημες εκτελέσεις ήταν των Ram Jam (1977), Tom Jones (2002) και Spiderbait (2004). Εξαιρουμένων των 2 πρώτων εκτελέσεων, James “Iron Head” Baker (1933) και Huddie William Ledbetter “LeadBelly” (1939) οι νεότερες εκτελέσεις είχαν διαφορετικούς στίχους.

Άμα γουστάρεις, ακολούθησε το Περιθώριο στο Google News