Τα αλμανάκ (Almanac) ήταν ένα είδος ημερολογίου όπου περιείχε διάφορες πληροφορίες για διάφορα πράγματα όπως ωροσκόπιο, μετεωρολογικές προβλέψεις, πληροφορίες για το πότε θα είναι οι μεγάλες εορτές του χρόνου κτλ.
Εμείς θα αναφερθούμε στο αλμανάκ American Anti-Slavery όπου εκδιδόταν από την αμερικάνικη κοινότητα κατά της δουλείας (American Anti-Slavery Society). Το αλμανάκ πρωτοεμφανίστηκε το 1836 και είχε ως απώτερο σκοπό την ευαισθητοποίηση του κόσμου στο θέμα της δουλείας.
Πριν αρκετά χρόνια, ο δυτικός κόσμος άρχισε να εξερευνεί διάφορες χώρες, άγνωστες στο ευρύ κοινό, είτε για να ιδρύσει αποικίες, είτε για να τους “εκπολιτίσουν” όπως έλεγαν.
Ένα από τα πάμπολλα ερευνητικά καράβια που ταξίδευαν προς το άγνωστο, σταμάτησε σε ένα μικρό νησάκι στην μέση του πουθενά. Ο καπετάνιος του πλοίου, αφού έδωσε τις πρέπον οδηγίες στο πλήρωμα του, κατέβηκε από το πλοίο για να γνωρίσει το νησάκι από κοντά.
Σήμερα θα γράψουμε για την λέξη καύκος (α), μια λέξη που όταν ήμουν έφηβος την άκουγες σχεδόν καθημερινά στις συζητήσεις εν αντιθέσει με τους σημερινούς έφηβους που δεν γνωρίζουν καν την σημασία της.
Ο καύκος(α), είναι ο γκόμενος, η εξωσυζυγική σχέση ή το αγόρι (κοπέλα) που έχεις δεσμό μαζί του αλλά όχι ο νόμιμος σύζυγος. Η λέξη προέρχεται, πιθανότατα (υπάρχουν και άλλες ετυμολογίες), από την αρχαία ελληνική λέξη καῦκος που είναι ένα είδος ποτηριού, η κούπα, αυτή που μοιάζει με τα σημερινά ποτήρια του κρασιού.
Ο χατζιής [Hajji (الحجّي)] είναι ένα τίτλος που απονέμεται σε κάθε μουσουλμάνο που ολοκληρώνει το Χατζ [Hajj( حَجّ)] του στην Μέκκα. Το Hajj είναι το ετήσιο προσκύνημα στην Μέκκα, κάτι που πρέπει να εκτελέσουν τουλάχιστον μια φορά στης ζωής τους.
Τον τίτλο χατζιής δεν έφερναν μόνο οι προσκυνητές αλλά και διάφοροι γέροντες στις μουσουλμανικές κοινότητες, ως τιμητικό τίτλο. Ο τίτλος έμπαινε πριν από το όνομα του ατόμου έτσι αν το όνομα ήταν Joshua Omo γινόταν Hajji Joshua Omo.
Σήμερα θα ταξιδέψουμε στην πανέμορφη Ρουάντα για να δούμε διάφορες φωτογραφίες από τον περίτεχνο τρόπο χτενίσματος που έχουν οι κάτοικοι της αλλά και τους συμβολισμούς που έχει αυτή η κόμμωση.
Το amasunzu, όπως ονομάζεται αυτό το είδος χτενίσματος, ξεκίνησε από την Ρουάντα και σιγά-σιγά ταξίδεψε και σε άλλες κοντινές χώρες της Αφρικής. Η κόμμωση γίνεται συνήθως στην κορυφή του κεφαλιού και έχει σχήμα ημισελήνου, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι η κόμμωση δεν μπορεί να γίνει και αλλιώς.
Το σημερινό μας θέμα είναι για την ανομβρία του 1870 και θα το παρουσιάσουμε μέσω ενός αποσπάσματος από το βιβλίο του Φίλιου Ζανέττου “Ιστορία της Νήσου Κύπρος από της Αγγλικής κατοχής μέχρι σήμερον (1910)”.
Πολλάκις έτυχεν ήμΐν νά όμιλήσωμεν περί τών ανομβριών καί τών άπό τούτων δοκιμασιών της νήσου. Μία τών ονομαστότερων τοιούτων είναι άναμφιβόλος καί ή ζωηρώς τηρούμενη έν τή μνήμη τών συγχρόνων ανομβρία τοϋ 1870—1874, ώς έκ τής οποίας οί κάτοικοι υπέστησαν τά πάνδεινα, έξαντληθέντες οίκονομικά, άφ’ ου δή γυναίκες περιέστησαν είς τήν ανάγκην νά κόψωσι καί πωλήσωσι τήν ίδίαν εαυτών κόμην πολλοί δέ τών αγροτών όπως διατραφώσιν έποιήσαντο χρήσιν ριζών ή βολβών αγρίων καϊ αηδών χόρτων, οίοι οί τώντής σκύλλης, άγριόσκυλλας κοινώς καλούμενης.
Οι Ρομά είναι νομαδικός λαός που σήμερα βρίσκεται διασκορπισμένος σε ολόκληρο τον κόσμο. Η πιο αποδεκτή θεωρία, για την προέλευση τους, είναι η Βόρεια Ινδία. Μετακόμισαν στη Μέση Ανατολή και την Ευρώπη, πριν το 500 μ.Χ. έως το 1000 μ.Χ.. Πιθανότατα λόγω της εξάπλωσης του Ισλάμ αλλά και των πολέμων που υπήρχαν στις γειτονικές χώρες.
Ο Μαδιάμ ήταν ένας από τους γιους που απέκτησε ο Αβραάμ με την Χετούρα. Οι απόγονοι του Μαδιάμ είχαν ονομαστεί Μαδιανίτες.
Η περιοχή που κατείχαν οι Μαδιανίτες ήταν γνωστή ως Μαδιάμ ή γη Μαδιάμ. Κατά γενική παραδοχή οι Μαδιανίτες ζούσαν στο βορειοδυτικό τμήμα της Αραβίας, κοντά στον κόλπο της Άκαμπα.
Οι απόγονοι του Μαδιάμ ήταν κατά κύριο λόγο νομάδες αν και σε αναφορές, κατά την εποχή του Μωυσή, λέγεται ότι ζούσαν και σε πόλεις. Μάλιστα, στην εν λόγω εποχή, είχαν ευημερήσει ιδιαίτερα αφού είχαν δεκάδες χιλιάδες γαϊδούρια, βόδια κτλ. Ο πλούτος τους προερχόταν από το εμπόριο και τις λεηλασίες.
Υπάρχει μια ιστορία, που διασώζεται μόνο στα μέρη μας (!), που λέει ότι στην τελευταία συνέντευξη του Άλμπερτ Αϊνστάιν, μπροστά σε πλήθος δημοσιογράφων απ’ όλο τον κόσμο, είχε πει:
«Κύριοι, ζητήσατε να σας απαντήσω σε χίλια δυο πράγματα, κανείς σας όμως δεν θέλησε να μάθει ποιος ήταν ο δάσκαλός μου, ποιος μου έδειξε και μου άνοιξε τον δρόμο προς την ανώτερη μαθηματική επιστήμη, σκέψη και έρευνα. Και για να μην σας κουράσω, σας το λέω έτσι απλά, χωρίς λεπτομέρειες, ότι μεγάλος μου δάσκαλος υπήρξε ο αξεπέραστος Έλληνας Κωνσταντίνος Καραθεοδωρή, στον οποίο, εγώ προσωπικά, αλλά και η μαθηματική επιστήμη, η φυσική, η σοφία του αιώνα μας, χρωστάμε τα πάντα»
Στις μέρες μας, για να κάνουμε χαλούμια, χρησιμοποιούμε “πυθκιά” την οποία αγοράζουμε από τις υπεραγορές. Στα παλιά χρόνια όμως, όταν δεν υπήρχαν αυτές οι ευκολίες, για να πήξουν το γάλα και να κάνουν χαλούμια, χρησιμοποιούσαν το στομάχι ενός μικρού αρνιού ή κατσικιού, που μόνο γάλα είχε πιεί και δεν πρόφτασε να φάει χόρτο!