Halloween: Μικρό ιστορικό

Το Halloween είναι η συντομογραφία της πρότασης All Hallows Evening, δηλαδή η μέρα πριν των Αγίων Πάντων, που γιορτάζεται την 1η Νοεμβρίου. Η γιορτή των Αγίων Πάντων γιορταζόταν από πολύ παλιά, από διάφορες εκκλησίες, σε διαφορετικές ημερομηνίες, μέχρι που ο Πάπας Βονιφάτιος ο Δ΄, αποφάσισε το 609 να γιορτάζεται από όλους στις 13 Μαΐου (άλλοι ισχυρίζονται στις 14 Μαΐου). Το 835 η μέρα των Αγίων Πάντων άλλαξε και πάλι ημερομηνία, με απόφαση του Πάπα Γρηγόριου του Γ΄ και μεταφέρθηκε την 1^ην Νοεμβρίου.

Ο λόγος αλλαγής της ημερομηνίας, στην συγκεκριμένη μέρα (1^η Νοεμβρίου), έχει διάφορες ερμηνείες. Κάποιοι θεωρούν πως η ημερομηνία αλλάχθηκε για τον λόγω ότι η Ρώμη δεν μπορούσε να υποδεχθεί τόσους πιστούς που έφταναν τον Μάιο, έτσι μετέφερε την γιορτή τον χειμώνα που θα έρχονταν πιο λίγοι. Άλλοι θεωρούν πως αυτό έγινε λόγω υγιεινής, αφού τα καλοκαίρια οι αρρώστιες εξαπλώνονταν πιο εύκολα, δεδομένου πως υπήρχαν και περισσότερα άτομα. Η άλλη άποψη είναι ότι έγινε για θρησκευτικούς λόγους, ώστε η μέρα να συμπέσει με την αρχαία παγανιστική κέλτικη γιορτή Samhain, που σύμφωνα με πολλούς ιστορικούς είναι οι ρίζες του Halloween και να την υποσκιάσει.

Η γιορτή Samhain γιορταζόταν από το πρωί της 31^ης Οκτωβρίου μέχρι τα μεσάνυχτα της 1^η Νοεμβρίου, κυρίως στην Ιρλανδία, Σκωτία και την νήσο Μαν (Isle of Man). Η γιορτή αυτή σήμαινε το τέλος της συγκομιδής και την αρχή του χειμώνα, που για εκείνους ήταν το “σκοτεινό” μισό του χρόνου. Μάλιστα, σύμφωνα με την Ιρλανδική μυθολογία, η γιορτή  Samhain, άνοιγε διάπλατα τις πόρτες του “κάτω κόσμου” επιτρέποντας υπερφυσικά όντα και νεκρούς να έρθουν στο κόσμο των ζωντανών. Γι’ αυτό τον λόγο εκείνη την “μαγική μέρα” ο κόσμος μεταμφιέζονταν για να μην τους αναγνωρίζουν τα πνεύματα που ήθελαν εκδίκηση! Επιπλέον, κρατούσαν τύμπανα και άλλα πράγματα για να κάνουν θόρυβο, ώστε να διωχθούν τα πνεύματα από τον κόσμο των ζωντανών. Οι γυναίκες, σύμφωνα με το έθιμο, κρεμούσαν βρεγμένα σεντόνια μπροστά στην φωτιά για να δουν τον μελλοντικό τους σύζυγο αφού μόνο εκείνη την μέρα κρατούσε η μαγεία!

Αναφορικά με το “trick or treat”, που λένε τα παιδιά από πόρτα σε πόρτα, έχει τις ρίζες του σε παλιές παγανιστικές εορτές όπου ο κόσμος έδινε κάτι ως αντάλλαγμα για καλή τύχη, έτσι τα παιδιά πήγαιναν από σπίτι σε σπίτι, τραγουδώντας διάφορα τραγούδια, για να πάρουν ως αντάλλαγμα φαγητό ή γλυκά. Κάτι παρόμοιο κάνουμε και εμείς τραγουδώντας τα κάλαντα.

Το έθιμο με την κολοκύθα συνδέεται επίσης με ένα ιρλανδικό μύθο. Σύμφωνα με αυτόν, ένας άνθρωπος, ο Jack, παγίδεψε τον διάβολο και του ζήτησε να τον αφήσει ήσυχο και να μην το πάρει ποτέ μαζί του στον “άλλο κόσμο”. Η ιστορία έχει πολλές πλοκές μέχρι που ο Jack πεθαίνει. Ο Jack δεν έγινε δεχτός ούτε στην κόλαση αλλά ούτε και στον παράδεισο έτσι από τότε κρατάει μια κολοκύθα, με αναμμένο κερί και γυρνάει τον κόσμο για να βρει μέρος να ξεκουραστεί. Η ιστορία έχει πάρα πολλές εκδοχές αλλά περίπου το ίδιο νόημα.

Η γιορτή, μέσω της αθρόας μετανάστευσης των Ιρλανδών και των Σκωτσέζων στην Αμερική, έγινε ιδιαίτερα διάσημη και εξαπλώθηκε σε όλο τον κόσμο. Κλείνοντας να αναφέρω πως οι μετανάστες στην Αμερική χρησιμοποιήσαν την κολοκύθα σαν φωτιστικό, βάζοντας ένα κεράκι μέσα, γιατί ήταν πολύ φτηνές σε σχέση με οτιδήποτε άλλο.

Άμα γουστάρεις, ακολούθησε το Περιθώριο στο Google News