Η φωτογραφία είναι του David Seymour. Τραβήχτηκε τον Σεπτέμβριο του 1948 όταν βρισκόταν σε αποστολή, από την Unicef.
Όταν επισκέφτηκε την γενέτειρα του, πήγε να φωτογραφίσει τα ερείπια του εβραϊκού γκέτο στην Βαρσοβία.
Εκεί, τυχαία, είδε μια ομάδα μαθητών που έσπρωχναν καροτσάκια, γεμάτα παλιοπράματα και τα ακολούθησε. Πήγαιναν σε ένα σχολείο για παιδιά με ψυχολογικά προβλήματα.
Η Hattie McDaniel (1893) ήταν μαύρη ηθοποιός που έπαιξε στην ταινία Όσα παίρνει ο άνεμος (1939) κερδίζοντας το βραβείο Όσκαρ Β’ γυναικείου Ρόλου. Πρώτη φορά κάποιος αφρικανός πετυχαίνει κάτι τέττοιο.
Τα βραβεία θα απονέμονταν στο ξενοδοχείο Ambassador που διατηρούσε ξεχωριστές αίθουσες για λευκούς και μαύρους.
Για να μπει στην αίθουσα χρειάστηκε ειδική άδεια. Δεν την άφησαν να κάτσει στο τραπέζι με τους άλλους συντελεστές της ταινίας αλλά πίσω, σ’ ένα απομονωμένο.
Τα παιδιά είναι κόσμος παράξενος, κοιμούνται κι ονειρεύονται. Πριν από τα Χριστούγεννα, αλλά και στην διάρκεια των Χριστουγέννων, συναντούσα συνεχώς στο δρόμο, σε συγκεκριμένο σημείο, ένα αγοράκι όχι μεγαλύτερο από εφτά χρονών. Μέσα στην τρομερή παγωνιά ήταν ντυμένο σχεδόν καλοκαιρινά, αλλά ο λαιμός του, πάντα τυλιγμένος με ένα κουρέλι, έδειχνε ότι κάποιος, παρ’ όλα αυτά, το είχε φροντίσει πριν το στείλει έξω.
Η συνεδρίαση διακόπηκε. Βγαίνοντας από το δικαστικό μέγαρο γιά ν’ ανέβω στο αυτοκίνητο της φυλακής, αναγνώρισα για μιά ελάχιστη στιγμή τη μυρωδιά και το χρώμα μιας καλοκαιριάτικης βραδιάς. Μέσα στο σκοτάδι της κινητής φυλακής μου, ξαναβρήκα έναν έναν, σαν από τα κατάβαθα της κούρασής μου, όλους τους γνώριμους θορύβους μιας πόλης που αγαπούσα και μιας κάποιας ώρας που παλιά μου συνέβαινε να νιώθω ευχαριστημένος. Η φωνή των εφημεριδοπωλών μέσα στη χαλαρή κιόλας ατμόσφαιρα, τα τελευταία πουλιά μέσα στο δημόσιο κήπο, οι φωνές των πλανόδιων πωλητών με τα σάντουιτς, το παραπονιάρικο τρίξιμο των τραμ στις μεγάλες στροφές της πόλης κι αυτός ο συγκεχυμένος θόρυβος του ουρανού πριν πέσει η νύχτα πάνω στο λιμάνι, όλ’ αυτά ανάπλαθαν μέσα μου ένα δρομολόγιο τυφλού, ένα δρομολόγιο που το γνώριζα καλά πριν μπω στη φυλακή. Ναι, ήταν η ώρα που πριν από αρκετό καιρό μ’ έκανε να νιώθω ευχαριστημένος. Αυτό που με περίμενε τότε, ήταν ένας ύπνος ελαφρός και δίχως όνειρα. Κι όμως κάτι είχε αλλάξει, αφού με την προσμονή της άλλης μέρας, αυτό που ξαναβρήκα ήταν το κελί μου. Λες κι εκείνοι οι γνώριμοι δρόμοι που ήταν χαραγμένοι στους καλοκαιριάτικους ουρανούς μπορούσαν να οδηγήσουν το ίδιο στη φυλακή όσο και σε αθώους ύπνους.
Το καπάκι του ματιού το ’χει ο άνθρωπος για να σκεπάζει το μάτι του σαν κοιμάται, όχι σαν είναι ξύπνιος!
Κι ύστερα, σου λένε, ο άνθρωπος είναι το “ευγενέστερον ζώον”… Ζώον… μάλιστα, αλλά όχι και ευγενέστερον!… Το αγριότερον, μάλιστα!
Η λακωνικότερη ιστορία του κόσμου είναι η ιστορία των δειλών ανθρώπων.
Τους περήφανους τους σέβονται και νεκρούς, τους δειλούς τους σιχαίνονται ακόμη και ζωντανούς.Continue Reading
Στο παρακάτω απόσπασμα ο Μίκης Θεοδωράκης αφηγείται ένα περιστατικό από τα μαθητικά του χρόνια, στην Τρίπολι, κατά την διάρκεια της κατοχής.
Προέρχεται από το βιβλίο “Οι δρόμοι του αρχαγγέλου”, όπου Θεοδωράκης αυτοβιογραφείται.
Στην τάξη μας, οι μαθητές είχαν χωριστεί σε τρεις κατηγορίες. Στην πρώτη ήταν αυτοί που πεινούσαν και λιποθυμούσαν πάνω στο θρανίο. Στη δεύτερη αυτοί που πεινούσαν χωρίς να λιποθυμούν. Και στην τρίτη, αυτοί που τρώγανε όσο ποτέ στη ζωή τους, γιατί οι πατεράδες τους ήταν αγρότες, μαυραγορίτες ή και τα δύο. Εμείς οι πεινασμένοι, της πρώτης και δεύτερης κατηγορίας, αποφασίσαμε να βάλουμε τέρμα σ’ αυτήν την κατάσταση. Οργανωθήκαμε και μια μέρα ανακοινώσαμε στην τάξη ότι είναι απαράδεκτο οι μισοί να παχαίνουν και οι μισοί να πεθαίνουν της πείνας. Οι χωριάτες έβαλαν τις φωνές. Είχαν και τον αέρα που τους έδινε η σωματική τους ευρωστία. Όμως εμείς ήμαστε οι περισσότεροι και οι αποφασισμένοι για όλα. Είπαμε: “Δεν μπαίνει κανείς στην τάξη, αν δεν βάλει τρόφιμα (πατάτες, αλεύρι, σταφίδα, αυγά) στο καλάθι που θα βρίσκεται μπροστά στην πόρτα”. Την άλλη μέρα, δυο τρεις έφεραν τρόφιμα. Οι άλλοι πήγαν να περάσουν με το ζόρι. Έπεσε ξύλο. Όταν μάθανε οι καθηγητές τα καθέκαστα, τήρησαν ουδετερότητα για το φόβο των Ιταλών. Τελικά όλοι “πλήρωναν” τα αναγκαστικά “διόδια”. Μοιράζαμε τα τρόφιμα στους σκελετωμένους συμμαθητές μας. Σε λίγο όλο το γυμνάσιο έκανε το ίδιο. Έτσι, εκείνη τη χρονιά δεν είχαμε θύματα από την πείνα. Και όταν λέω θύματα, δεν εννοώ μόνο το θάνατο, αλλά και τις βαριές αρρώστιες που προκαλεί η έλλειψη τροφής.
Το μυθιστόρημα αναφέρεται σε μια δυστοπική εποχή όπου τα βιβλία είναι απαγορευμένα, τα καίνε. Γι’ αυτό και ο τίτλος του βιβλίου, αναφέρεται στην θερμοκρασία όπου το χαρτί παίρνει φωτιά.
Το αλλοπρόσαλλο σκηνικό δεν είναι μακριά από την τωρινή πραγματικότητα. Η καταπολέμηση του προβληματισμού και της αμφισβήτησης είναι κάτι που ισχύει και στις μέρες μας.
Γιατί βάζω ημερομηνία σε όλα όσα φτιάχνω;
Διότι δεν αρκεί να γνωρίζουμε τα έργα ενός καλλιτέχνη.
Πρέπει επίσης να γνωρίζουμε πότε τα δημιούργησε, γιατί, πώς, κάτω από ποιες συνθήκες.
Χωρίς αμφιβολία, κάποια μέρα θα υπάρξει μια επιστήμη η οποία ίσως ονομαστεί “Επιστήμη του ανθρώπου” και η οποία θα προσπαθήσει να κατανοήσει βαθύτερα τον άνθρωπο, μελετώντας τον δημιουργικό άνθρωπο.Continue Reading
Προς τα τέλη της ζωής του, ο ποιητής ερωτεύτηκε την Θεανώ Σουνά, μια νεαρή φιλόλογο. Αυτή 25 ετών και αυτός 63.
Αυτό βέβαια δεν τον εμπόδισε καθόλου να της στέλνει ερωτικά γράμματα αλλά και να της αφιερώσει το ποίημα Fata Morgana.
Κοριτσάκι μου, Θαλασσωμένο ἀπόψε τὸ Αἰγαῖο.
Τὸ ἴδιο κι ἐγώ.
Χθὲς δὲν πρόλαβα νὰ καθίσω στὸ τραπέζι κι ἕνα τηλέφωνο
Ο James Gillingham (1839–1924) ήταν Άγγλος υποδηματοποιός από το Chard του Somerset.
Το 1865, προκειμένου να βοηθήσει ένα ανάπηρο, κατασκεύασε για πρώτη φορά τεχνητό χέρι από δέρμα και ξύλο.
Τα επόμενα χρόνια έφτιαξε διάφορους μηχανισμούς που βοηθούσαν τους ανθρώπους με κινητικά προβλήματα αλλά και μικρά αξεσουάρ όπως ανθρώπινα δάκτυλα, αγκίστρι και δακτυλίους.
Μέχρι τις αρχές του 1900 κατάφερε να αποκαταστήσει την κινητικότητα σε 10.000 άτομα περίπου.