Αυτή που δεν έχει τίποτα μα στα δίνει όλα,
που σε προστατεύει απ’ όλους
που σε φυλάει σαν κόρη οφθαλμού
που σε κατανοεί πάντα
που νοιάζεται για όλα όσα σε αφορούν
που σ’ αγαπά πιο πάνω από τον εαυτό της
που πεθαίνει καθημερινά για ‘σένα.
Φωτογραφία: Αγνώστου ταυτότητας – 1915
Χρόνια πολλά σ’ όλες τις μάνες.
Ότι πιο πολύτιμο έχουν τα παιδιά
Έχω κουραστεί με τους ανθρώπους που συμπεριφέρονται άσχημα ο ένας στον άλλο.
Έχω κουραστεί με τον πόνο που νιώθω και ακούω καθημερινά από τον κόσμο.
Υπάρχει μεγάλη κακία.
The Green Mile – 1999
Το Ραμαζάνι είναι ο ένατος μήνας του ισλαμικού ημερολογίου και είναι ιδιαίτερα σημαντικός για τους Μουσουλμάνος διότι σύμφωνα με την αραβική παράδοση ο Θεός αποκάλυψε το Κοράνι στον Προφήτη (Μωάμεθ) μέσω του Αρχάγγελου Γαβριήλ. Επιπλέον, λόγω της ιερότητας του συγκεκριμένου μήνα, οι πόλεμοι, οι διενέξεις κτλ σταματούσαν, έτσι θεωρείται και “μήνας ανακωχής”.
Θα ξεκινήσω το κείμενο μου με στίχους από το ποντιακό παραδοσιακό τραγούδι Πατρίδα μ΄ αραεύω σε, “σα ξένα είμαι Έλληνας και σην Ελλάδαν ξένος”, που έγινε διάσημο στο ευρύ κοινό από τον Στέλιο Καζαντίδη.
Οι Πόντιοι είναι Έλληνες που ζούσαν στην περιοχή του Πόντου, στα νότια παράλια της μαύρης θάλασσας ή του Ευξείνου Πόντου, όπως ονομάζεται αλλιώς η συγκεκριμένη θάλασσά. Ζούσαν σ’ εκείνες τις περιοχές από την αρχαιότητα και στην πλειοψηφία τους ήταν χριστιανοί. Αυτές οι περιοχές, σήμερα, ανήκουν στην Τουρκία.
[…] Όταν ένιωσε πως οι γονείς του δεν μπορούσαν να τον συντηρήσουν πλέον, αποφάσισε να ψάξει για δουλεία.
Ρώτησε διάφορους αν ήθελαν κανένα βοηθό αλλά δεν βρήκε τίποτα. Ένας χωριανός του είπε:
– “Γυρεύκει καντηλανάφτην ο παπάς….”.
Χωρίς ιδιαίτερη σκέψη πήγε στην εκκλησία και βρήκε τον πάτερ. Αυτός άρχισε να του εξηγεί τις αρμοδιότητες του.
Σήμερα θα αναφερθούμε σε ένα επικίνδυνο πασχαλινό έθιμο, το ρίξιμο των μάσκουλων, που οι σημερινοί νέοι τα ονομάζουν τσάκρες!
Τα μάσκουλα, δεν ήταν ακριβώς όπως τις σημερινές τσάκρες αλλά σαν μια βόμβα μικρής κλίμακας. Ήταν μπρούντζινες κυλινδρικές κατασκευές όπου είχαν μια βαθιά υποδοχή στο κέντρο και μια πιο μικρή τρύπα στα πλάγια, κοντά στην βάση και συγκοινωνούσαν μεταξύ τους. Τα γέμιζαν με μπαρούτι και από μακριά τα άναβαν. Μετά από κάποια δευτερόλεπτα άκουγες την τρομερή έκρηξη. Τα μάσκουλα δεν χρησιμοποιούνταν από μικρούς αλλά μόνο από μεγάλους. Τις περισσότερες φορές τα μάσκουλα ανήκαν στην εκκλησία του χωριού.
Τα αλμανάκ (Almanac) ήταν ένα είδος ημερολογίου όπου περιείχε διάφορες πληροφορίες για διάφορα πράγματα όπως ωροσκόπιο, μετεωρολογικές προβλέψεις, πληροφορίες για το πότε θα είναι οι μεγάλες εορτές του χρόνου κτλ.
Εμείς θα αναφερθούμε στο αλμανάκ American Anti-Slavery όπου εκδιδόταν από την αμερικάνικη κοινότητα κατά της δουλείας (American Anti-Slavery Society). Το αλμανάκ πρωτοεμφανίστηκε το 1836 και είχε ως απώτερο σκοπό την ευαισθητοποίηση του κόσμου στο θέμα της δουλείας.
Πριν αρκετά χρόνια, ο δυτικός κόσμος άρχισε να εξερευνεί διάφορες χώρες, άγνωστες στο ευρύ κοινό, είτε για να ιδρύσει αποικίες, είτε για να τους “εκπολιτίσουν” όπως έλεγαν.
Ένα από τα πάμπολλα ερευνητικά καράβια που ταξίδευαν προς το άγνωστο, σταμάτησε σε ένα μικρό νησάκι στην μέση του πουθενά. Ο καπετάνιος του πλοίου, αφού έδωσε τις πρέπον οδηγίες στο πλήρωμα του, κατέβηκε από το πλοίο για να γνωρίσει το νησάκι από κοντά.
Σήμερα θα γράψουμε για την λέξη καύκος (α), μια λέξη που όταν ήμουν έφηβος την άκουγες σχεδόν καθημερινά στις συζητήσεις εν αντιθέσει με τους σημερινούς έφηβους που δεν γνωρίζουν καν την σημασία της.
Ο καύκος(α), είναι ο γκόμενος, η εξωσυζυγική σχέση ή το αγόρι (κοπέλα) που έχεις δεσμό μαζί του αλλά όχι ο νόμιμος σύζυγος. Η λέξη προέρχεται, πιθανότατα (υπάρχουν και άλλες ετυμολογίες), από την αρχαία ελληνική λέξη καῦκος που είναι ένα είδος ποτηριού, η κούπα, αυτή που μοιάζει με τα σημερινά ποτήρια του κρασιού.
Ο χατζιής [Hajji (الحجّي)] είναι ένα τίτλος που απονέμεται σε κάθε μουσουλμάνο που ολοκληρώνει το Χατζ [Hajj( حَجّ)] του στην Μέκκα. Το Hajj είναι το ετήσιο προσκύνημα στην Μέκκα, κάτι που πρέπει να εκτελέσουν τουλάχιστον μια φορά στης ζωής τους.
Τον τίτλο χατζιής δεν έφερναν μόνο οι προσκυνητές αλλά και διάφοροι γέροντες στις μουσουλμανικές κοινότητες, ως τιμητικό τίτλο. Ο τίτλος έμπαινε πριν από το όνομα του ατόμου έτσι αν το όνομα ήταν Joshua Omo γινόταν Hajji Joshua Omo.