Τη σημερινή εποχή, η παγκόσμια δικτατορία του εμπορίου υπαγορεύει εντολές λίγο πολύ αντιφατικές: Πρέπει να σφίξουμε το ζωνάρι και πρέπει να κατεβάσουμε τα παντελόνια. Οι εντολές που κατεβαίνουν από τον ουρανό δεν έχουν περισσότερη συνοχή, για να πούμε την αλήθεια. Στη Βίβλο (Έξοδος 20), ο Θεός προστάζει: Ου φονεύσεις. Και στο επόμενο κεφάλαιο (Έξοδος 21), ο ίδιος Θεός προστάζει να σκοτώσουμε για πέντε διαφορετικούς λόγους».
**********************
Ίσως η αλληλοβοήθεια και η συλλογική συνείδηση να μην είναι ανθρώπινες επινοήσεις. Ίσως τις ομαδικές κατοικίες, για παράδειγμα, να τις εμπνεύστηκαν από τον κόσμο των πουλιών. Στη Νότια Αφρική, και σε άλλα μέρη, εκατοντάδες ζευγάρια πουλιών συγκεντρώνονται για να χτίσουν τις φωλιές τους ομαδικά, βοηθώντας το ένα τ’ άλλο. Κι αυτό συνέβαινε ανέκαθεν. Αρχίζουν χτίζοντας μια μεγάλη σκεπή από άχυρα, και κάτω από αυτή το κάθε ζευγάρι πλέκει τη φωλιά του, η οποία ενώνεται με τις άλλες, κι έτσι δημιουργείται ένα μεγάλο συγκρότημα διαμερισμάτων, που αναρριχάται στα κλαδιά μέχρι την κορφή του δέντρου.
**********************
Ποιος περιέγραψε καλύτερα την παγκόσμια εξουσία, έναν αιώνα πριν από την εποχή του; Δεν ήταν ούτε φιλόσοφος ούτε κοινωνιολόγος ή πολιτικός. Ήταν ένα παιδί με το όνομα Νέμο, που εκεί γύρω στο 1905 εξέδιδε τις περιπέτειές του σε σχέδια του Ουίνσορ ΜακΚέι, στην εφημερίδα New York Herald. Ο Νέμο ονειρευόταν το μέλλον. Σε ένα από τα πλέον προφητικά όνειρά του, έφτασε μέχρι τον Άρη. Εκείνος ο δύσμοιρος πλανήτης βρισκόταν στα χέρια του επιχειρηματία που είχε συνθλίψει τους ανταγωνιστές του, κι ασκούσε το απόλυτο μονοπώλιο. Οι Αρειανοί έμοιαζαν χαζοί, γιατί μιλούσαν και ανέπνεαν λίγο. Ο Νέμο είχε καταλάβει γιατί: ο αφέντης του Άρη είχε ιδιοποιηθεί τις λέξεις και τον αέρα. Τα κλειδιά της ζωής, τις πηγές της εξουσίας».
**********************
Εδώ και μερικούς αιώνες, οι υποτελείς έχουν μεταμφιεστεί σε πολίτες, και οι μοναρχίες προτιμούν να αποκαλούνται δημοκρατίες. Οι τοπικές δικτατορίες, που λένε ότι είναι δημοκρατίες, ανοίγουν τις πόρτες τους στο σαρωτικό πέρασμα του παγκόσμιου εμπορίου. Σε αυτό τον κόσμο, όπου βασιλεύουν οι ελεύθεροι, όλοι είμαστε ένας. Όμως, είμαστε ένας, ή μήπως κανένας; Αγοραστές ή αγορασμένοι; Πωλητές ή πουλημένοι; Κατάσκοποι ή θύματα κατασκοπείας; Ζούμε φυλακισμένοι πίσω από αόρατα κάγκελα, προδομένοι από τις μηχανές που, στην υπηρεσία των αφεντικών τους, προσποιούνται υπακοή και λένε ψέματα, ατιμώρητες. Οι μηχανές διατάζουν στα σπίτια, τα εργοστάσια, τα γραφεία, τις αγροτικές καλλιέργειες, τα ορυχεία και τους δρόμους των πόλεων, όπου οι πεζοί είμαστε εμπόδια στην κυκλοφορία των οχημάτων. Οι μηχανές διατάζουν επίσης στον πόλεμο, όπου σκοτώνουν το ίδιο ή περισσότερο απ’ ό,τι οι ένστολοι πολεμιστές.
**********************
Πριν από λίγο καιρό η Καταλίνα και ο Φελίπε ανακάλυψαν τη θάλασσα, και δεν μπορούσες να τους βγάλεις με τίποτα από το νερό. Περνούσαν τις μέρες τους χοροπηδώντας στα κύματα, ενώ στην αμμουδιά βρισκόντουσαν πεταμένα και ξεχασμένα τα κουβαδάκια και τα φτυαράκια. Ένα βράδυ τούς είπα μια ιστορία: — Υπήρχε κάποτε μια γυναίκα που την έλεγαν Αφροδίτη. Είχε γεννηθεί από τον αφρό της θάλασσας. Μου φαίνεται κι εσείς απ’ αυτόν έχετε γεννηθεί. Την επομένη, άκουσα τις φωνές τους, μέσα από τα κύματα. Φώναζαν στον αφρό: — Μαμά!» «Σε μια άλλη συνάντηση, στην Αθήνα, με τους φοιτητές του Πολυτεχνείου, με είχε πάρει από πίσω ένα σκυλί, ο Κανέλος. Είχε κουλουριαστεί στα πόδια μου, στην εξέδρα. Εγώ δεν τον γνώριζα, όμως αυτός είχε την υπομονή να με ακούσει, από την αρχή μέχρι το τέλος, με το κεφάλι ψηλά. Ο Κανέλος ήταν ένας σκύλος ράτσας σκύλου, αδέσποτος, ατίθασος, επαναστάτης, που δεν έλειπε ποτέ από καμιά φοιτητική διαδήλωση, πάντα επικεφαλής, αψηφώντας τους αστυνομικούς. Εφτά χρόνια αργότερα, το 2010, ξέσπασε η ελληνική οργή. Οι φοιτητές βρισκόντουσαν επικεφαλής της διαδήλωσης εναντίον των εξολοθρευτών της χώρας, που υποχρέωναν την Ελλάδα να πληρώσει για τις αμαρτίες της Ουόλ Στριτ, και μπροστά μπροστά διέκρινες, ανάμεσα στα δακρυγόνα και τις φωτιές, ένα σκυλί. Τον αναγνώρισα στις φωτογραφίες. Ήταν ο Κανέλος. Όμως οι Έλληνες φίλοι μου με πληροφόρησαν ότι ο Κανέλος είχε πεθάνει πριν από ενάμιση χρόνο. Εγώ επέμενα ότι έκαναν λάθος. Εκείνος ο διαδηλωτής σκύλος, εκείνος ο άγαρμπος αγανακτισμένος, ήταν ο Κανέλος. Τώρα τον έλεγαν Λουκάνικο, για να παραπλανήσει τον εχθρό.
Απόσπασμα από το βιβλίο Κυνηγός Ιστοριών
Μετάφραση: Ισμήνη Κανσή
Φωτογραφία: Peter Nilsson
