Μικρά που έμειναν στο Περιθώριο

Austin Kleon – Κλέψε σαν καλλιτέχνης

Κανένας δε γεννιέται με στυλ ή φωνή. Δε βγαίνουμε απ’ την κοιλιά της μάνας μας, γνωρίζοντας ποιοι είμαστε. Στην αρχή, μαθαίνουμε με το να μιμούμαστε τους ήρωές μας. Μαθαίνουμε, αντιγράφοντας.

Μιλάμε για δουλειά εδώ, όχι για ιδιοποίηση πνευματικής δημιουργίας, δε μας ενδιαφέρει η λογοκλοπή. Λογοκλοπή είναι να προσπαθείς να δείξεις για δική σου τη δουλειά κάποιου άλλου. Αντιγραφή είναι η ανάποδη μηχανική. Είναι όταν λύνει ο μηχανικός ένα αυτοκίνητο, για να καταλάβει πώς λειτουργεί.

Μαθαίνουμε να γράφουμε, με το να αντιγράφουμε την αλφάβητο. Οι μουσικοί μαθαίνουν να παίζουν με έτοιμες παρτιτούρες. Οι ζωγράφοι μαθαίνουν να ζωγραφίζουν αναπαράγοντας αριστουργήματα.

Θυμήσου: ακόμα και οι Beatles ξεκίνησαν παίζοντας μουσική άλλων. «Αντέγραφα τον Μπάντι Χόλι, τον Λιτλ Ρίτσαρντ, τον Τζέρι Λι Λιούις, τον Έλβις. Όλοι το κάναμε», είχε πει ο Πολ Μακάρτνι. Μαζί με τον Τζον Λένον αποτέλεσαν μία από τις πιο αποδοτικές ομάδες στην ιστορία της μουσικής, αλλά όπως θυμάται ο Μακάρτνι, άρχισαν να γράφουν δικά τους κομμάτια, «για να μη μπορούν άλλα συγκροτήματα να παίζουν το πρόγραμμά μας». Όπως έλεγε ο Νταλί, «αυτοί που δε θέλουν να αντιγράψουν κανέναν, δεν παράγουν τίποτα». Πρώτα, πρέπει να βρεις ποιον θα αντιγράψεις. Μετά, πρέπει να βρεις τι θα αντιγράψεις.

Το πρώτο είναι εύκολο. θα αντιγράψεις τους ήρωες σου -τους ανθρώπους που αγαπάς, τους ανθρώπους που σε εμπνέουν, τους ανθρώπους στους οποίους θέλεις να μοιάσεις. Όπως έχει πει ο στιχουργός Νικ Λόου: «Ξεκινάς με το να ξαναγράφεις τον κατάλογο με τους ήρωές σου». Και δεν κλέβεις μόνο από έναν ήρωά σου. Κλέβεις από όλους. Ο σεναριογράφος Ουίλσον Μίζνερ έχει πει πως αν αντιγράφεις από έναν μόνο συγγραφέα είναι απάτη, αλλά αν αντιγράφεις από πολλούς είναι έρευνα. Κάποτε άκουσα τον σκιτσογράφο Γκάρι Πάντερ να λέει: «Αν έχεις μια σημαντική επιρροή από έναν, όλοι θα λένε ότι είσαι ο επόμενος τάδε. Αν, όμως, κλέψεις από εκατό, όλοι θα λένε ότι είσαι πρωτότυπος».

Το τι πρέπει να αντιγράφεις είναι το δύσκολο της υπόθεσης. Μην κλέβεις απλώς το στυλ, κλέψε τη σκέψη πίσω από το στυλ. Δε θέλεις να δείχνεις σαν τους ήρωές σου, θέλεις να βλέπεις σαν τους ήρωές σου. Ο λόγος που κλέβεις τους ήρωες σου και το στυλ τους είναι για να μπορείς να ρίξεις μια κλεφτή ματιά μέσα στο μυαλό τους. Αυτό θέλεις πραγματικά -να κάνεις δικό σου τον τρόπο με τον οποίο βλέπουν τον κόσμο. Αν απλώς ξύνεις την επιφάνεια της δουλειάς κάποιου, χωρίς να καταλαβαίνεις από πού προέρχεται, το αποτέλεσμα των κόπων σου δε θα είναι ποτέ τίποτα περισσότερο από μια μαϊμού.

Άμα γουστάρεις, ακολούθησε το Περιθώριο στο Google News

Leave a Reply

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.