Είναι αδιαμφισβήτητο ότι σήμερα οι άνθρωποι διαβάζουν περισσότερο από πριν. Διαβάζουμε όμως καλύτερα; Αμφιβάλλω. Η αφαίρεση είναι η συνήθης κατάστασή μας. Όχι η αφαίρεση αυτού που απομακρύνεται από τον κόσμο για να απομονωθεί στη μυστική και ευέλικτη χώρα της φαντασίας του, αλλά εκείνου που βρίσκεται συνεχώς έξω από τον εαυτό του, χαμένος στη μέτρια και παράλογη καθημερινή κινητικότητα. Χίλια πράγματα απαιτούν ίσως ταυτόχρονα την προσοχή μας και κανένα από αυτά δεν κατορθώνει να τη συγκρατήσει• έτσι η ζωή γίνεται άμμος στα δάχτυλά μας και οι ώρες εξατμίζονται στο μυαλό μας. Αν ήμασταν άξιοι να κάνουμε μια καθημερινή εξέταση των πραγμάτων και των σκέψεών μας, θα ομολογούσαμε ότι δεν είμαστε υπαίτιοι για αδικήματα ανεξιλέωτα, αλλά για αναρίθμητες και στιγμιαίες επιθυμίες και ορέξεις, που τις ακολουθούν πολύ μικρές αποστασίες και προδοσίες, προς εμάς τους ίδιους και προς τους άλλους. Είμαστε ικανοί όμως να θυμηθούμε αυτό που κάναμε χθες; Αν το αμάρτημά μας ονομάζεται αφαίρεση, η τιμωρία μας ονομάζεται λήθη. Το διάβασμα είναι το αντίθετο αυτής της διάσπασης• το διάβασμα είναι μια πνευματική και ηθική άσκηση συγκέντρωσης, που μας οδηγεί να διεισδύσουμε σε άγνωστους κόσμους, που σιγά-σιγά αποκαλύπτονται ως μια ακόμη πιο παλιά και αληθινή πατρίδα: από εκεί ερχόμαστε. Το διάβασμα είναι η ανακάλυψη ανυποψίαστων δρόμων που οδηγούν σε μας τους ίδιους. Είναι μια αναγνώριση. Στην εποχή της διαφήμισης και της στιγμιαίας επικοινωνίας, πόσοι μπορούν να διαβάσουν μ’ αυτόν τον τρόπο; Πολύ λίγοι. Ωστόσο, σ’ αυτούς και όχι στα στοιχεία της στατιστικής βρίσκεται η συνέχεια του πολιτισμού μας.
Απόσπασμα από το βιβλίο Η άλλη φωνή-Η ποίηση στο τέλος του 20ού αιώνα
Μετάφραση: Πέγκυ Πάντου
