Η ταμπουτσιηά είναι ένα είδος κόσκινου που χρησιμοποιείτο σαν οικιακό εργαλείο από τους αγρότες σε παλαιότερες εποχές. Όπως όλα τα είδη κοσκίνων, είχε κυκλικό σχήμα, περίπου 40 με 60 εκατοστά διάμετρο, αλλά δεν είχε τρύπες στην βάση της σαν τα άλλα κόσκινα αφού δεν χρησιμοποιόταν για κοσκίνισμα αλλά για μεταφορά σιτηρών και άλλων ειδών. Η μια μεριά του τελάρου ήταν καλυμμένη με τεντωμένο δέρμα ζώου, συνήθως τραούλλου ή από λεπτή λαμαρίνα.
Η ταμπουτσιηά, χρησιμοποιείτο και ως μουσικό όργανο, σαν είδος ταμπούρλου και συνόδευε το βιολί. Ο άνθρωπος που έπαιζε το όργανο λεγόταν ταμπουτσιηάρης. Συνήθως έπαιζε καθιστός, έχοντας την ταμπουτσιηά στο ένα του πόδι, με την δερμάτινη βάση προς τα έξω. Οι ταμπουτσιηές που χρησιμοποιούνταν σαν μουσικά όργανα και όχι σαν οικιακά σκεύη, ήταν διακοσμημένες με διάφορα χρωματιστά γεωγραφικά σχήματα. Πολλές φορές το δέρμα του τελάρου χαλάρωνε από την υγρασία έτσι το ζέσταιναν στην φωτιά ώστε να τεντωθεί ξανά.
Η λέξη ταμπούτσιη μας έρχεται από την ιταλική λέξη tambuccio, σύμφωνα με τον Γιαγκουλλή, ενώ κατά τον Καραποσότογλου από την αραβική λέξη darabukka, που είναι είδος ταμπούρλου. Σύμφωνα με τα λεξικά, η λέξη ταμπούτσιη είναι και μέτρο ακαθόριστής έκτασης γης “έμεινεν μας έναν ταμπούτσιν χωράφιν αφύτευτον”.
Πέραν των πιο πάνω, η φράση “παίζει μου την ταμπουτσιάν” σημαίνει με κοροϊδεύει ενώ η φράση “ταμπούτσιην να φκάλεις” χρησιμοποιείται σαν κατάρα αφού όταν πεθάνει ένα ζώο ή ένας άνθρωπος το σώμα του πρήζεται και τεντώνεται όπως το δέρμα στην ταμπουτσιά. Κλείνοντας να αναφέρω και την φράση “έκαμες την ταμπούτσιη”, εννοώντας κάποιον που έφαγε πάρα πολύ φαΐ ή κάποιον πολύ τυχερό.
* Να ευχαριστήσω τον κ. Aceras Anthropophorum για τις σημαντικές πληροφορίες που μου έδωσε.
kalantzianastasia
October 10, 2017 at 6:21 pm
Reblogged this on anastasiakalantzi50.