Το τηλεοπτικό ριάλιτι Big Brother δανείστηκε το όνομά του από το δυστοπικό μυθιστόρημα 1984 του George Orwell, όπου ο Μεγάλος Αδελφός συμβολίζει τη διαρκή παρακολούθηση των πολιτών.
Ο Μεγάλος Αδελφός είναι ένα εικονικό αυταρχικό πρόσωπο που παρακολουθεί τους πάντες μέσα από κρυφές και μη κάμερες. Στις αμφότερες περιπτώσεις, ο θεατής/παρατηρητής έχει κεντρικό ρόλο γνωρίζοντας πως κανείς δεν μπορεί να ξέρει αν τον παρακολουθούν ή όχι.
Στο βιβλίο οι τηλεοθόνες εκπέμπουν και καταγράφουν συνεχώς, καθώς δεν υπήρχε τρόπος να κλείσουν εντελώς και όλοι βρίσκονται υπό συνεχή παρακολούθηση. Παρομοίως, στο ριάλιτι, οι παίκτες ζουν κλεισμένοι σε ένα σπίτι όπου κάμερες και μικρόφωνα καταγράφουν κάθε τους κίνηση.
Και στους δύο κόσμους η έννοια της ιδιωτικότητας εξαφανίζεται. Ο πρωταγωνιστής νιώθει πως ηχογραφείται ανά πάση στιγμή, ακόμα κι αν δεν ξέρει αν πραγματικά τον παρακολουθούν, συνεπώς επιβάλλεται να συμπεριφέρεται σύμφωνα με τους κανόνες. Αντίστοιχα, οι παίκτες του Big Brother γνωρίζουν ότι όλη τους η καθημερινότητα γίνεται τηλεοπτικά διαθέσιμη.
Ο Μεγάλος Αδελφός σε βλέπει είναι το αδιαμφισβήτητο μήνυμα-σύνθημα του ριάλιτι, όπως ήταν και στο βιβλίο, στις αρχικές εκδόσεις.
Στο ριάλιτι οι συμμετέχοντες εθελοντικά συναίνεσαν να βρίσκονται υπό κάμερες, προσδοκώντας δημοσιότητα και έπαθλα. Στη δυστοπία όμως η επιτήρηση είναι αυταρχική και αδιαπραγμάτευτη. Ο Winston Smith δεν επιλέγει να εκτεθεί· η τηλεοθόνη του είναι αναπόσπαστο μέρος του σπιτιού του και δεν υπάρχει τρόπος να την κλείσει εντελώς.
Στο μυθιστόρημα η επιτήρηση υπηρετεί την πολιτική εξουσία. Το Κόμμα ελέγχει τα πάντα για να διασφαλίσει την απόλυτη κυριαρχία του και το σύστημα κυβερνάει για δικό του όφελος παρακολουθώντας την ιδεολογική καθαρότητα των πολιτών. Αντίθετα, στο ριάλιτι η συνεχής παρακολούθηση αποσκοπεί σε τηλεοπτική ψυχαγωγία και κέρδος, έτσι ο Μεγάλος Αδελφός μετατρέπεται σε τηλεοπτικό θεαματικό στοιχείο.
Στο 1984 ο παρατηρητής είναι το κράτος και η Αστυνομία Σκέψης. Το βλέμμα της εξουσίας πέφτει αόρατο πάνω στους πολίτες, με σκοπό την καταστολή. Στο Big Brother ο παρατηρητής είναι δημοσιοποιημένος και, μάλιστα, έχει εκλογικά μέσα επιρροής, όπως ψηφοφορίες.
Και στα δύο έργα, η συνείδηση ότι κάποιος βλέπει αλλάζει τη συμπεριφορά των ηρώων. Στο 1984, το καθεστώς κυριαρχεί υπό το εξεταστικό βλέμμα του Μεγάλου Αδελφού κάτι που δείχνει πως η συνεχής παρακολούθηση επιβάλλει αυτολογοκρισία. Αντίστοιχα, στο τηλεοπτικό Big Brother η ιδέα ότι κάθε σου κίνηση καταγράφεται ωθεί τους παίκτες σε διαρκή επίδοση και στρατηγική συμπεριφορά. Όπως παρατηρούμε, οι θεατές ενός τέτοιου ριάλιτι βιώνουν την ευχαρίστηση της εξουσίας, του σαδισμού, της σκοποφιλίας βλέποντας τους άλλους υπό κάμερα.
Παρά τις ουσιαστικές διαφορές στη φύση και τους στόχους τους, το ριάλιτι Big Brother και το μυθιστόρημα 1984 συγκλίνουν στα βασικά ζητούμενα της επιτήρησης. Και στα δύο έργα ο έλεγχος διατρέχει το σύστημα, ενώ η απώλεια της ιδιωτικότητας καθιστά τον άνθρωπο πειθήνιο μέσα σε ένα βλέμμα που καθορίζει τη συμπεριφορά του.
