Προς το παρόν, θέλω απλώς να καταλάβω πώς συμβαίνει σε τόσους πολλούς ανθρώπους, σε τόσα πολλά χωριά, σε τόσες πολλές πόλεις, να υποφέρουν κάποιες φορές κάτω από έναν και μόνο τύραννο – ο οποίος δεν έχει άλλη εξουσία από την εξουσία που οι ίδιοι του έχουν δώσει. Από έναν και μόνο τύραννο που είναι σε θέση να τους βλάψει μόνο στο βαθμό, στον οποίο επιθυμούν να τον υπομείνουν – που δεν μπορεί να τους κάνει κανένα κακό, εκτός αν προτιμήσουν να τον ανεχτούν παρά να τον αντιπαλέψουν και να τον ανατρέψουν. Σίγουρα πρόκειται για μια εντυπωσιακή περίπτωση!
Από την άλλη πλευρά, είναι τόσο κοινότοπο, συμβαίνει τόσο συχνά που κάποιος πρέπει περισσότερο να θλίβεται και λιγότερο να διερωτάται, στη θέα δέκα εκατομμυρίων ανθρώπων υπηρετούντων την αθλιότητα, με τους λαιμούς τους κάτω από το ζυγό – χωρίς να έχουν εξαναγκαστεί από ένα πλήθος μεγαλύτερο από αυτούς, όπου τότε εύλογα θα ήταν αναγκασμένοι να κάνουν παραχωρήσεις.
Αν τώρα δύο, τρεις ή τέσσερις άνθρωποι δεν υπερασπίζονται τον εαυτό τους από τον έναν, μπορεί να θεωρήσουμε την κατάσταση αυτή εκπληκτική, αλλά παρ’ όλα αυτά είναι κατανοήσιμη. Σε μία τέτοια περίπτωση θα αναφερόμαστε απλά σε έλλειψη θάρρους.
Εάν όμως εκατό, χίλιοι ή ένα εκατομμύριο υπομένουν αδιαμαρτύρητα τη ληστρική πολιτική ενός μόνο ανθρώπου, ο οποίος δεν ρωτάει ούτε τους δικούς του για τις αποφάσεις του, ενώ η ευγενέστερη μεταχείριση που περιμένουν είναι η επιβολή της δουλοπαροικίας και της σκλαβιάς, τότε δεν μπορούμε να ισχυρισθούμε πως τους λείπει το θάρρος – αλλά η επιθυμία να υψωθούν εναντίον του, καθώς και ότι μία τέτοια στάση υποδηλώνει αδιαφορία, εθελοδουλία ή ανοησία παρά δειλία
*******************************************************
Για να καρπωθούν το καλό που επιθυμούν, οι τολμηροί δεν φοβούνται τον κίνδυνο∙ οι έξυπνοι δεν αρνούνται να υποφέρουν τα βάσανα. Είναι οι χαζοί και οι δειλοί που ούτε είναι σε θέση να υποφέρουν τις ταλαιπωρίες, ούτε να διεκδικήσουν τα δικαιώματά τους∙ σταματούν απλώς στη λαχτάρα γι’ αυτά και χάνουν μέσω της ατολμίας τη γενναιότητα που ξεπηδά μέσα από την προσπάθεια διεκδίκησης των δικαιωμάτων τους, αν και η επιθυμία να τα απολαύσουν παραμένει ακόμα ως μέρος της φύσης τους.
*******************************************************
Μια κοινή λαχτάρα στους έξυπνους και τους χαζούς, στους γενναίους και τους δειλούς, είναι αυτή για όλα εκείνα τα πράγματα, τα οποία, μόλις αποκτηθούν, τους κάνουν ευτυχισμένους και ικανοποιημένους. Όμως εμφανίζεται να λείπει ένα στοιχείο.
*******************************************************
Δεν γνωρίζω πως συμβαίνει η φύση να αποτυγχάνει να τοποθετήσει στις καρδιές των ανθρώπων μια φλογερή επιθυμία για ελευθερία, μια ευλογία τόσο μεγάλη και επιθυμητή, ώστε μόλις χαθεί, να ακολουθούν αμέσως όλα τα κακά, και ακόμη και οι ευλογίες να παραμένουν άγευστες και άνοστες λόγω της διάβρωσής τους από τη δουλεία. Η ελευθερία είναι η μοναδική χαρά στην οποία οι άνθρωποι δεν φαίνεται να επιμένουν∙ γιατί στα σίγουρα, εάν πράγματι την ήθελαν, θα την είχαν.
Απόσπασμα από το βιβλίο Πραγματεία περί Εθελοδουλείας
Φωτογραφία: Chulsu Kim
