Μικρά που έμειναν στο Περιθώριο

Henry David Thoreau – Πολιτική ανυπακοή

Εγώ υιοθετώ ολόψυχα τη ρήση:  «Καλλίτερη κυβέρνηση είναι αυτή που κυβερνά λιγότερο», και θα επιθυμούσα να την δω, να εφαρμόζεται στην πράξη, γρήγορα και συστημα­τικά. Διότι με την πραγμάτωσή της, θα οδηγήσει σε αυτό, που επίσης συνιστά πεποίθησή μου: «Καλλίτερη κυβέρνηση είναι αυτή, που δεν κυβερνά καθόλου», και αυτού του είδους κυβέρνηση, θα έχουν οι άνθρωποι όταν θα είναι έτοιμοι για αυτό. Η κυβέρνηση, είναι στην καλλίτερη περίπτωση, λυσι­τελής,  συνήθως δε, οι περισσότερες,  ενίοτε δε όλες οι κυβερνήσεις, δεν είναι καν λυσιτελείς. Όποιες ενστάσεις, πολ­λές και βαρύνουσες, που αναπόφευκτα υπερισχύουν, έχουν διατυπωθεί εναντίον του μόνιμου στρατού, ισχύουν επίσης και εναντίον της μόνιμης κυβέρνησης. Ο μόνιμος στρατός, δεν είναι παρά ο οπλισμένος βραχίονας της μόνιμης κυβέρ­νησης. Η ίδια η κυβέρνηση, η οποία δεν είναι παρά ένα μοντέλο, το οποίο επέλεξαν οι άνθρωποι για την υλοποίηση της βούλησής τους, είναι εξίσου εύκολο να καταστεί όργανο κατάχρησης και φαλκίδευσης, πριν καν προλάβουν οι άν­θρωποι να υλοποιήσουν μέσω αυτής, τη βούλησή τους. Από­δειξη, ο εν εξελίξει πόλεμος στο Μεξικό. Έργο συγκριτικά ελάχιστων ατόμων, που χρησιμοποιούν ως όργανό τους, τη μόνιμη κυβέρνηση, και ο οποίος κατά την έναρξή του, θα εύρισκε τον λαό αντίθετο.

****************************

Οι κυβερνήσεις αποδεικνύουν με πόση επιτυχία, οι άνθρωποι μπορούν να εξαπατούν αλλήλους ή και να αυτοεξαπατώνται, προς ίδιον όφελος. Ευφυές, οφείλουμε να το παραδεχτούμε.  Στο  μόνο που διέπρεψε η παρούσα κυ­βέρνηση, είναι η έφεση που την χαρακτηρίζει, προκειμένου να παρεκκλίνει από τον προορισμό της. Την ελευθερία της χώρας, δεν την προασπίζεται. Την Δύση, δεν την εποικίζει. Δεν διαπαιδαγωγεί. Ό,τι έχει επιτευχθεί, οφείλεται αποκλει­στικά στις έμφυτες αρετές του χαρακτήρα του Αμερικάνι­κου λαού, ο οποίος ενδεχομένως, θα είχε επιτύχει περισσό­τερα, εάν δεν στεκόταν κάθε τόσο εμπόδιο στο δρόμο του η κυβέρνηση. Διότι η κυβέρνηση,  είναι ένα λυσιτελές μέσο, χάρις στο οποίο οι άνθρωποι ευχαρίστως θα την αποδέχο­νταν, προκειμένου να παύσει να επεμβαίνει, ο ένας στις υπο­θέσεις του άλλου.  Και όπως έχει ήδη προαναφερθεί, όσο πιο λυσιτελής είναι μια κυβέρνηση, τόσο λιγότερο επεμβαί­νει στις ζωές των ανθρώπων. Εμπόριο και συναλλαγές, εάν δεν ήταν διαμορφωμένα από λάστιχο, δεν θα κατόρθωναν ποτέ να παρακάμψουν τα εμπόδια που τους θέτει διαρκώς, ο νομοθέτης. Έτσι, εάν επρόκειτο να κρίνει κάποιος συνο­λικά αυτούς τους ανθρώπους,  από τα αποτελέσματα των πράξεών τους, και όχι αποσπασματικά από τις προθέσεις τους, θα τους κατέτασσε μαζί με τα κακόβουλα εκείνα άτο­μα που παρεμβάλλουν εμπόδια στις σιδηροτροχιές και θα αποφάσιζε τον κολασμό τους.

****************************

Οι μάζες των ανθρώπων που υπηρετούν με αυτόν τον τρό­πο την Πολιτεία, δεν την υπηρετούν ως άνθρωποι, αλλά ως μηχανές, μόνο με τα κορμιά τους. Αυτοί αποτελούν τον μόνι­μο στρατό, την εθνοφρουρά, τους δεσμοφύλακες, τους χω­ροφύλακες, τα αποσπάσματα των σερίφηδων κ.λπ. Στις περισσότερες περιπτώσεις, απουσιάζει εντελώς η ελεύθερη άσκηση της κρίσης ή του ηθικού αισθήματος,  θέτουν τον εαυτό τους στο ίδιο επίπεδο με το ξύλο, το χώμα, τις πέτρες. Θα μπορούσαν στη θέση τους να κατασκευαστούν ξύλινα ανδρείκελα. Θα εξυπηρετούσαν εξίσου καλά, τον ίδιο σκο­πό. Εξουσιαζόμενοι κατ’ αυτόν τον τρόπο, δεν είναι σε θέση να απαιτήσουν περισσότερο σεβασμό, από όσο ένας αχυ­ράνθρωπος, με ένα βρωμερό άμορφο σώμα. Δεν έχουν με­γαλύτερη αξία από τα άλογα και τους σκύλους. Και όμως, άνθρωποι σαν αυτούς, χαίρουν εκτιμήσεως, ως καλοί πολί­τες. Άλλοι πάλι, στην πλειοψηφία τους νομοθέτες, πολιτικοί, νομικοί, δημόσιοι αξιωματούχοι και λειτουργοί, υπηρετούν την Πολιτεία με το μυαλό τους. Και, εφόσον σπάνια προβαί­νουν σε ηθικές διακρίσεις, υπηρετούν χωρίς ιδιαίτερη πρό­θεση, εξίσου καλά τον θεό και τον διάβολο. Ελάχιστοι εί­ναι εκείνοι, όπως οι ήρωες, οι πατριώτες, οι μάρτυρες, οι μεταρρυθμιστές με την ευρύτερη έννοια, αλλά και οι άνθρω­ποι, οι οποίοι επίσης υπηρετούν την Πολιτεία, αλλά με τη συνείδηση τους. Οι περισσότεροι απ’ αυτούς, αναγκαστικά, προβάλλουν αντίσταση και συνήθως αντιμετωπίζονται ως εχθροί της. Ένας σοφός άνθρωπος είναι χρήσιμος μόνον ως άνθρωπος, και αυτός δεν καταδέχεται να γίνει «πηλός» για «βουλώσει τις τρύπες, να φράξει τον ανέμου το στόμα»  αλλά θα αφήσει σε αυτήν την υπηρεσία, έστω, τη σκόνη του:

****************************

Όλοι αναγνωρίζουν το δικαίωμα της επανάστασης, το δικαίωμα της άρνησης υπακοής και προβολής αντίστασης στην κυβέρνηση, όταν η τυραννία της ή η ανικανότητά της, είναι βαριά και δυσβάσταχτη. Αλλά, όλοι σχεδόν λένε, ότι τώρα, δεν συντρέχει παρόμοιος λόγος. Ανάλογες θεωρούν, ότι ήταν οι περιστάσεις, κατά την Επανάσταση του 75. Εάν κάποιος μου έλεγε, ότι αυτή, τότε, ήταν μια κακή κυβέρνη­ση,  επειδή φορολόγησε ορισμένα ξένα εμπορεύματα στα λιμάνια της, είναι πολύ πιθανό ότι δεν θα αντιδρούσα, εφό­σον μπορώ να ζήσω και χωρίς τα συγκεκριμένα προϊόντα. Όλοι οι μηχανισμοί εμφανίζουν τριβές, ενδεχομένως δε, εί­ναι αρκετό καλό αυτό, ως αντίβαρο στο κακό. Εν πάσει περιπτώσει, θα ήταν πολύ κακό να γίνουν ταραχές μόνον για αυτόν τον λόγο. Αλλά όταν ο μηχανισμός φτάνει σε σημείο να εμφανίζει μόνον τριβές, όταν η ληστεία και η καταδυνά­στευση είναι οργανωμένες, τότε θα έλεγα, δεν μας χρειάζε­ται πλέον ένας μηχανισμός αυτού του είδους. Εν ολίγοις, όταν σε ένα έθνος το οποίο επωμίστηκε την υποχρέωση να είναι το άσυλο της ελευθερίας, το ένα έκτο του πληθυσμού του, το αποτελούν δούλοι, και όταν μια ολόκληρη χώρα κατακτάται και καταληστεύεται άδικα από ξένο στρατό, και υποβάλλεται σε στρατιωτικό νόμο, τότε νομίζω, ότι δεν είναι και πολύ πρώιμο για τους έντιμους ανθρώπους, να εξεγερθούν και να επαναστατήσουν. Και εκείνο, που κάνει αυτό το καθήκον, ακόμη περισσότερο επιτακτικό, είναι το γεγονός, ότι η χώρα που καταληστεύεται, δεν είναι η δική μας χώρα, ενώ ο ει­σβολέας είναι ο δικός μας στρατός.

****************************

Φυσικά, δεν είναι καθήκον του οποιουδήπστε ανθρώπου να αφοσιωθεί στο έργο της εξάλειψης των κακώς κείμενων, ακόμη και των μεγαλλίτερων. Πιθανόν, να τον απασχολή­σουν άλλα ενδιαφέροντα. Αλλά, τουλάχιστον, έχει την υπο­χρέωση, να μείνει σε απόσταση από αυτά τα κακώς κείμενα, στην πράξη. Εάν με απασχολήσουν άλλοι στόχοι και άλλες μέριμνες, οφείλω πάνω από όλα, τουλάχιστον, να φροντίσω να μη γίνει αυτό,  στην πλάτη κάποιου άλλου ανθρώπου.

Πίνακας: Garth Glazier

Άμα γουστάρεις, ακολούθησε το Περιθώριο στο Google News

Leave a Reply

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.