Ο τομέας της δημοσιογραφίας και γενικότερα της ενημέρωσης των κατοίκων του νησιού ήταν σχεδόν ανύπαρχτος κατά τα χρόνια της τουρκοκρατίας δεδομένου ότι οι Οθωμανοί δεν επέτρεπαν να τυπωθεί οτιδήποτε ελληνικό έντυπο. Η δημοσιογραφία άρχισε να αναπνέει και να προοδεύει μετά την ολοκλήρωση της κατάληψης της Κύπρου από την Βρετανία το 1878.
Η φιλελεύθερη βρετανική κυβέρνηση, επέτρεψε στους κάτοικους του νησιού να εκδώσουν τις πρώτες εφημερίδες αλλά και να εκφράζουν άφοβα τις γνώμες τους μέσα απ’ αυτές. Η πρώτη εφημερίδα είχε τον τίτλο “Κύπρος / Cyprus” και εκδόθηκε στις 29 Αυγούστου 1878 από τον Θεόδουλο Κωνσταντινίδη.
Η πρώτη εν Κύπρω εκδιδομένη εφημερίς επέπρωτο να ίδη το φως, ότε τα τέκνα της πλουσιωτάτης ταύτης νήσου πρώτην φοράν μετά τον Ευαγόραν δύνανται ν’ αναπνεύσωσιν ελευθέρως. Επέπρωτο να αναπετασθή η αγγλική σημαία, σημαία λαμπρά, έμβλημα έχουσα τον πολιτισμόν και την πρόοδον, και να παρακολουθήση ταύτην η έκδοσις του προαγγελθέντος φύλλου μου, όπερ ό,τι καλόν, ό,τι εκπολιτιστικόν, ό,τι μέγα θα διδάσκη νυν τοις Αναγνώσταις του ελευθέρως.
Μήνες αργότερα, στις 23 Μάιου 1879, εκδόθηκε και πάλι από τον ίδιο το “Νέον Κίτιον”, με την οικονομική βοήθεια της κυπριακής αδελφότητας της Αιγύπτου.
“Μετά καρδιάς πλήρους ευγνωμοσύνης προς τους φιλομούσους εκείνους πατριώτας, τους ενθαρρύνοντας με εις την έκδοσιν τυο νέου φύλλου εν Κύπρω, τανύω πάλιν τας χορδάς της δημοσιογραφικής λύρας, έχων ως πρόγραμμα τα εν τω πρώτω φύλλω της πρώτης εν Κύπρο εκδοθείσης εφημερίδος δημοσιευθέντα, ήτοι την πρόοδον της φίλτατης Πατρίδος μου. Ο τύπος, έγγραφον εν τω πρώτω φύλλω, τότε μόνον καθίσταται μοχλός και ελατήριον πολιτισμού, ότε ό,τι χαμερπές, ό,τι δούλον, ό,τι τυραννικόν, ό,τι εκπέμπον κατ’ αυτών ως ευστόχον βολήν την χρυσοφαή της αλήθειας ακτίνα, ου μόνον αποδιώκει και διαλύει, αλλά και καθίστησεν αυτά αποτρόπαια και ειδεχθή παντί έχοντι καρδιάν και αισθανομένων ότι εστί φως εν τω κόσμω. Η Αυτού Εξοχότης ο Μέγας της Κύπρου Αρμοστής ευηρεστήθη πριν της εντεύθεν αναχωρήσεως του να μοι χορηγήσην την προς έκδοσιν ανεηαρτήτου εφημερίδος άδεια. Ευχαριστώ κατά καθήκον σήμερον Αυτόν, ποιούμαι έκκλησιν εις άπαντας τους εν Κύπρω λόγιους, ίνα προσέλθωσιν αρωγοί μου, διαβεβαιών αυτούς ότι πάσα διατριβή ή αλληλογραφία των, σκοπόν έχουσα την διόρθωσιν των κακώς εχόντων, θα γίγγηται μετ’ ευγνωμοσύνης παρ’ εμού αποδεκτή και θα δημοσιεύεται όπως έχει δια των στηλών του Νέου Κιτίου.”
Από τα πρώτα φύλλα που εκδόθηκαν φαίνεται ξεκάθαρα ο πόθος των κυπρίων για απελευθέρωση αλλά και ένωση με την Ελλάδα. Επίσης οι κάτοικοι του νησιού, εκμεταλλεύτηκαν την ευκαιρία που τους δόθηκε, αναφορικά με την ελευθερία γνώμης, έτσι συνεχώς ασκούσαν οξεία κριτική στους αποικιοκράτες για πολλά ζητήματα που έθιγαν τα συμφέρονταν των κατοίκων της Κύπρου.
Συνοψίζοντας να αναφέρω ακόμη κάποιες εφημερίδες που εκδόθηκαν την εποχή εκείνη. Το 1881, κυκλοφόρησε ο “Στασίνος” (Λάρνακα, μετά Λευκωσία) του Θεμιστοκλή Θεοχαρίδη που το 1882 μετονομάστηκε σε “Φωνή της Κύπρου”. Το 1881 ιδρύθηκε επίσης η εφημερίδα “Αλήθεια” (Λεμεσός) από τον Κ. Παλαιολόγο που αργότερα την ανέλαβε ο Μ.Δ. Φρακούδης. Το 1910, αφού ιδρύθηκαν οι εφημερίδες “Έθνος” (Λάρνακα – 1893) από τον Κλ. Ν. Μεσολλογίτη και η “Ελευθερία” (Λευκωσία – 1905) από τον Κ.Θ. Σταυρινίδη κυκλοφόρησε και η πρώτη σατιρική εφημερίδα με τον τίτλο “Μαστίγιο” (Λευκωσία) όπου εκδιδόταν από τον Ι. Περδίο κάθε 15 μέρες.
kalantzianastasia
July 16, 2018 at 12:23 pm
Reblogged this on anastasiakalantzi50.
Άιναφετς
July 16, 2018 at 2:33 pm
Μα τι ωραία αναφορά στον τότε τύπο Χρήστο μου και πόσο διαφορετικά και ουσιώδη θέματα άγγιζαν και αφορούσαν τους υποδουλωμένους πατριώτες σου… δεν θα αναφερθώ στον σημερινό τύπο που έχει “καπακωθεί” απ’ τις άνευ ουσίας ειδήσεις της TV όσο για εφημερίδες, λίγες πια κρατούν κάποια ποιότητα… κρίμα πολύ κρίμα! 😉
Καλή μας βδομάδα! 🙂
Chris.Pinturicchio
July 17, 2018 at 6:13 am
Οι τότε εφημεριδές έγραφαν πραγματικά για πράγματα ενδιαφέροντα. Καμία σχέση με την σημερινή εποχή. Βέβαια ο κόσμος ήταν και πιο αθώος…!
trimithiotis
July 17, 2018 at 2:02 pm
Reblogged this on Trimithiotis – Gerolakkos – Cyprus.
Alex
January 3, 2021 at 3:10 pm
Δυστυχως ανακριβεια! Η πρωτη εφημεριδα που τυπωθηκε στη Κυπρο ηταν η εφημεριδα Κυπρος που τυπωθηκε στη Λαρνακα στις 29 Αυγουστιυ του 1878! Εκδοτης και αρχισυντακτης ο Θεοδουλος Κωνσταντινιδης.
Chris Pinturicchio
January 3, 2021 at 4:42 pm
Έχετε δίκαιο. Θα διορθώσω το κείμενο μου. Ευχαριστώ για την πληροφορία.